Van tijd tot tijd kunnen we interessante Nederlandstalige Bijbels aan onze collectie toevoegen, hetzij door schenkingen, overnames van particulieren of door aankopen binnen het professionele circuit. Sommigen onderscheiden zich door hun uitgave, conditie, uitvoering of zeldzaamheid. Onder het thema ‘Biblia Neerlandica – Uitgelicht’ willen we een aantal pareltjes uit onze bibliotheek speciaal belichten.
De Bijbeluitgave die we hier in de kijker willen zetten is een vroege Statenbijbel uit 1643. De uitgever ervan is Everhard Cloppenburg uit Amsterdam. Bijzonder aan deze uitgave is dat hij uitgegeven werd zonder de toelating van de ‘Staten Generaal van de Verenigde Nederlanden’. Daarom worden deze uitgaven ook wel roofdrukken of piratendrukken genoemd. Meestal ontvingen ze wél een goedkeuring van het plaatselijke stadsbestuur. In het geval van de voorliggende Bijbel ontving Everhard Cloppenburg het ‘consent van de H.H. Burgermeesters ende Regierders’ van Amsterdam. Meer achtergrondinformatie hierover is terug te vinden in het artikel Statenbijbel of Statenvertaling (rubriek Biografieën).
Wat deze uitgave oorspronkelijk tot een aantrekkelijke aankoop maakte is de aankondiging op de titelgravure van ‘seven nieuwe Bybel-Caerten’. Dit duidt op de bijzonder aantrekkelijke set kaarten van Petrus Plancius, opnieuw uitgegeven op naam van D.R.M. Mathes. Verder wordt in dit exemplaar een extra set kaarten (6) van Romeyn de Hooghe aangetroffen, elk van hen mooi ingekleurd door een contemporaine hand. Bovendien geeft deze Bijbel het grootste deel van zijn persoonlijke verleden prijs door een uitgebreid familieregister uit de periode van 1645 t/m 1917.
Nadere informatie over de uitgave:
GEGEVENS: BIBLIA; Dat is, de gantsche H. Schrifture, vervattende alle de Canonijcke boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments. Door last der Hoogh-Mog. Heeren Staten Generael […]. Uyt de oorspronckelycke talen in onze Neder-landsche tale getrouwelijck overgeset. Uerciert met Seven nieuwe Bybel-Caerten. Met Consent vande H.H. Burgemeesters ende Regierders deser stede. T’ Amstelredam. By Everhard Cloppenburg Boeck-vercoper opt water, 1643.
COLOFON: (NT): Tot Amstelredam, Gedruckt by Ian Fredericksz. Stam, ende Theunis Iacobsz., 1643.
BESCHRIJVING
In folio (2°); [19], 292, [2], 128, [12], 146, [4], 68 folia. In contemporaine, vollederen boekband met lijnkaders en centraal medaillon in blindstempeling op de platten. Rug op 6 nerven; 2 sluitingen en 8 hoeken. Complete set kaarten (7) door D.R.M. Mathes, gegraveerd door Johannes van Deutecum (2de staat).
Extra: complete set kaarten (6) door Romein de Hooghe; de z.g. ‘Vrome kaarten’, oud-ingekleurd.
PERSONALIA
De voorste schutbladen bevatten een uitgebreid register van familie Marinus Harmanse Faber en Catrina Colditsz tot Hendrik M.J.C. Verstegen & Gerardina H.A. van Everdingen (van 1645 t/m 1917).
Familieregister 1645-1650
Titelgravure
Wereldkaart - Romeyn de Hooghe
Wereldkaart - D.R.M. Mathes
Paulus reizen - Romeyn de Hooghe
Op zoek naar een nieuwe ‘thuis’ voor een antieke Bijbel of een Bijbel/kerkboek met goud- of zilverbeslag? Wij bieden gratis onze expertise aan om hierbij te helpen.
Neem vrijblijvend contact met ons op via het contactformulier.
