Tentoonstelling: Te Kunst en te Keur – 400 jaar Statenbijbels

Datum: 11 november 2018 – 2 juni 2019

De geschiedenis van een drukkersdynastie in Dordrecht

Kunst en Keur-1 (Synode)De Bijbel is het meest verkochte boek ter wereld. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het eerste Nederlandstalige boek dat in 1477 gedrukt werd een Bijbel was. Tijdens de Synode van Dordrecht wordt opdracht gegeven voor de eerste officiële Nederlandse vertaling van de Bijbel. Deze vertaling uit de directe grondtekst verschijnt voor het eerst in 1637 in de universiteitsstad Leiden. Gefinancierd en geautoriseerd door de Staten-Generaal krijgt het de naam: Staten-vertaling.

De nieuwe Bijbel kan door de boekdrukkunst beschikbaar gemaakt worden voor een groot publiek. Afhankelijk van de portemonnee van de koper zijn er allerlei mogelijkheden voor de aanschaf van een Bijbel: van een eenvoudige, kleine uitgave tot een rijk geïllustreerde en gepersonaliseerde familiebijbel van groot formaat. In Dordrecht wordt de familie Keur de belangrijkste drukker en uitgever van Statenbijbels.

Keur: een Drukkersdynastie

In 1664 nemen Jacob en Hendrik Keur de drukkerij van hun stiefvader Jacob Braat over. Direct beginnen ze met de voorbereiding van hun eerste Bijbeluitgave. De Bijbels van Keur worden populair en Jacob, Hendrik en hun nazaten groeien uit tot een vooraanstaande familie in Dordrecht.

Kunst en Keur-3In hun drukkerij De Werckende Hoop aan de Lange Breestraat drukken drie generaties in bijna een eeuw tijd duizenden Bijbels. De voorraden van de drukkerij waren soms zo groot dat ze op de zolder van het stadhuis opgeslagen werden. De koper van een Keurbijbel kocht deze ongebonden en kon er voor kiezen kaarten of prenten bij de tekst in te laten binden. Als een koper veel geld te besteden had, liet hij deze zelfs inkleuren en met goud versieren. De Bijbels van Keur waren erg populair en stonden bekend om hun goede kwaliteit en weinige fouten.

De derde generatie Keur geeft in 1756 hun laatste Bijbeldruk uit. Bij gebrek aan een opvolger houdt de drukkerij op te bestaan. De goede naam van Keur leeft echter voort. De druk van Keur heeft inmiddels zo naam gemaakt om zijn weinige fouten, dat deze als uitgangspunt voor nieuwe Bijbels gebruikt wordt. Nog steeds wekt de ‘Keurbijbel’ de indruk extra gekeurd te zijn. Hoewel dit niet het geval is, staat de kwaliteit van Keur buiten kijf.

Informatie

Praktische informatie is te vinden op de website van museum Het Hof van Nederland.